Dlaczego wymowa angielskiego to nie easy peasy lemon squeezy?
Do rozpowszechnienia się angielskiego na świecie przyczyniły się podboje kolonialne Imperium Brytyjskiego. Anglicy dotarli na wszystkie kontynenty i tak już od setek lat język angielski w przeróżnych odmianach rozwija się w wielu zakątkach świata. I chociażby dlatego wymowa angielskiego to nie taka prosta sprawa. Angielski istnieje przynajmniej w 6 odmianach, z których każda różni się nieco wymową, słownictwem, a także gramatyką. Za macierzystą odmianę uznać należy brytyjski angielski. Pozostałe to:
- amerykański angielski,
- kanadyjski angielski,
- australijski angielski,
- południowo-azjatycki angielski,
- afrykański angielski.
Nic dziwnego, że ciężko o jednolitą, spójną wymowę angielskiego, skoro poszczególne odmiany, rozwijały się często samodzielnie, na co wpływała lokalna kultura, ruchy emancypacyjne, czy też odległość od centrum Imperium.
Niezależnie od mnogości odmian, kiedy piszecie oficjalne pismo lub mówicie do kogoś w oficjalnej sytuacji, starajcie się poruszać w obrębie jednej konkretnej odmiany. Żeby mieć pewność, że nie mieszacie amerykańskiego angielskiego z brytyjskim, warto sięgnąć po pomoc słownika.
Lokalne odmiany z własną wymową, to jednak nie koniec. W samej tylko Wielkiej Brytanii jest dodatkowo kilkadziesiąt regionalnych akcentów. Ich wymowa znacznie odbiega od tego, czego obcokrajowcy zazwyczaj uczą się w szkołach. Akcentem, który podawany jest za wzór, posługuje się jedynie około 5 procent Brytyjczyków.
Jednak bez obaw! Żeby dogadać się po angielsku, nie musicie opanowywać wszystkich dialektów i odmian. Niezależnie od różnic, to wciąż ten sam język. Jeżeli jednak planujecie wyjazd lub dłuższy pobyt np. w Walii lub Szkocji, warto osłuchać się z tamtejszą wymową i poćwiczyć co trudniejsze angielskie słówka.
Kolejnym wyzwaniem, z jakim wiąże się wymowa angielskich słów, jest fakt, że w angielskim, inaczej niż w hiszpańskim, czy polskim, słów nie czytamy tak samo, jak są zapisane. Dlatego na początku przygody z językiem, kiedy poznajecie już wymowę angielskiego alfabetu, warto odejść, przynajmniej na czas nauki, od schematów i reguł znanych z języka ojczystego.
5 sprawdzonych sposobów na ćwiczenie angielskiej wymowy
Nauka wymowy po angielsku to wyzwanie, ale takie, któremu podołało już wielu, korzystając ze sprawdzonych metod. Zamiast więc wyważać otwarte drzwi, warto przyjrzeć się skutecznym sposobom na poprawę angielskiej wymowy.
Słuchajcie
Słuchanie to podstawa podczas pracy nad wymową angielskich słówek. W dobie Internetu dostępnych jest mnóstwo materiałów, które pozwalają na obcowanie z naturalnym językiem. Pierwsze co przychodzi do głowy to seriale, filmy i muzyka. Dzięki rozkwitowi platform streamingowych większość osób może szlifować swoją poprawną wymowę angielskiego z pomocą ulubionych filmowych postaci i muzycznych idoli. Warto jednak nie tylko słuchać, ale też ćwiczyć swój angielski z pomocą techniki zwanej shadowingiem. Polega ona na słuchaniu krótkich partii, pojedynczych fraz, zdań i powtarzaniu ich ze zwróceniem uwagi na intonację i akcent.
Jeśli zależy Wam jednak na opanowaniu angielskiej wymowy, która sprawdzi się podczas biznesowych spotkań i prezentacji, materiały filmowe mogą nie wystarczyć. W takich sytuacjach polecamy ćwiczenie angielskiego z pomocą lektora (na żywo lub w formie nagrań). Materiały takiego rodzaju znajdziecie w kursach wymowy angielskiej Say It Better.
Mówcie
Oczywiście samo słuchanie nie wystarczy. Trzeba też przełamać barierę językową i zacząć mówić. Ćwiczenie angielskiej wymowy jest ważne, ponieważ aparat mowy osób spoza anglosaskiego kręgu językowego nie jest przyzwyczajony do wypowiadania niektórych dźwięków. Dlatego tak istotne są częste treningi, które przyzwyczają usta do artykulacji wszystkich dźwięków niezbędnych, by opanować wymowę angielskiego słownictwa.
Nagrywajcie
W drodze do mistrzostwa przydadzą wam się nagrania waszych starań. Czytajcie po angielsku na głos i rejestrujcie Wasze próby. Odsłuchujcie je potem i notujcie dźwięki, wyrazy, które sprawiają Wam trudność. Kiedy będziecie wiedzieli, jakie angielskie słowa są największym wyzwaniem, przyłóżcie się do ćwiczeń, które pomogą Wam je opanować.
Korzystajcie ze słowników
Podczas nauki wymowy angielskiego, miejcie zawsze pod ręką słownik. Kiedy wymowa jakiegoś słowa jest dla was zagadką, znajdziecie tam jego zapis fonetyczny. Dobry słownik (oczywiście również ten elektroniczny) powinien uwzględniać transkrypcję fonetyczną dla każdego angielskiego słowa, jakie zawiera.
Poznajcie zapis fonetyczny
Chcąc zaprzyjaźnić się ze słownikiem, warto poznać najpierw reguły odczytywania znaków stosowanych w zapisie fonetycznym, zwanym również transkrypcją fonetyczną. Jest to sposób zapisu wymowy danego języka według zasad i wzorca zrozumiałego również dla osób, które nie znają jego ortografii . Zapis fonetyczny angielskiego, jak i pozostałych języków sporządza się najczęściej z pomocą znaków z międzynarodowego alfabetu fonetycznego.
Ucząc się wymowy po angielsku, uważajcie na fałszywych przyjaciół
Czym są tzw. “fałszywi przyjaciele”? To wyrazy, których brzmienie może wydawać się znajome. Wymawia się je podobnie do słów znanych w języku ojczystym, mają jednak zupełnie inne znaczenie. Poniżej kilka przykładów fałszywych przyjaciół, na których trzeba uważać, ponieważ po angielsku czyta się je podobnie, jak po polsku, niemiecku, czy portugalsku, ale nie oznacza to wcale, że mają podobne znaczenie.
Przykłady angielsko-polskie:
- Cartoon (kreskówka) – karton
- Carnation (goździk) – karnacja
- Condition (warunek) – kondycja
Przykłady angielsko-niemieckie:
- Concurrence (zbieżność) – Konkurrenz (rywalizacja)
- Ankle (kostka) – Enkel (wnuk)
- Café (kafejka) – Kaffee (kawa)
- Happen (wydarzyć się) – Happen (przekąska)
Przykłady angielsko-portugalskie:
- Compromise (kompromis) – copromisso (spotkanie)
- Costume (kostium) – costume (zwyczaj)
- Realise (zdać sobie sprawę) – realizar (ukończyć)
10 trudnych słów po angielsku
Podczas nauki angielskiego należy uważać nie tylko na fałszywych przyjaciół. Użytkownicy portalu Reddit zebrali 10 słów, których wymowa po angielsku jest dla języka ekwilibrystycznym wyzwaniem. Poniżej przytaczamy je wszystkie wraz z angielskim zapisem fonetycznym i znaczeniem.
- Rural (ˈro͝orəl) – wiejski,
- Otorhinolaryngologist (ˌɑtoˌɹajnoˌlæɹɪŋˈɡɑlədʒɪst) – otorynolaryngolog,
- Colonel (ˈkərnl) – pułkownik,
- Penguin (ˈpɛŋɡwɪn) – pingwin,
- Sixth (sɪk(s)θ) – szósty,
- Isthmus (ˈisməs) – przesmyk,
- Anemone (əˈnemənē) – anemon,
- Squirrel (ˈskwər(ə)l) – wiewiórka,
- Choir (ˈkwī(ə)r) – chór,
- Worcestershire (ˈwʊs.tə(ɹ).ʃə(ɹ) – angielskie hrabstwo, a także nazwa popularnego sosu.
Jak wam poszła wymowa tych angielskich językowych połamańców?
OUGH – czyli o zawiłościach angielskiej wymowy
Angielski potrafi zaskoczyć, nawet zaawansowanych użytkowników. Nie warto więc załamywać rąk, jeśli po latach nauki z Waszą wymową nie możecie pretendować do roli native’a. Na pocieszenie i dowód, że mówienie i czytanie po angielsku to nie lada wyzwanie, podsuwamy Wam językową niespodziankę w postaci końcówki -ough. Czy wiecie, że w różnych angielskich słowach może być wymawiana na niemal 10 różnych sposobów?
Poniżej zebraliśmy najczęściej stosowane wraz z zapisem fonetycznym kłopotliwej angielskiej końcówki:
- [oʊ] dough (ciasto), thorough (dokładny) , although (mimo że),
- [aʊ]: bough (konar), plough (pług), drought (susza),
- [u] through (przez), throughout (poprzez),
- [ɔ] thought (myśl), fought (walczył), bought (kupiony),
- [αF] cough (kaszel), trough (koryto),
- [ʌF] rough (szorstki), enough (dość),
- [əP] hiccough (czkawka).
Jak opanować wymowę angielskich słówek z końcówką -ough? Najlepiej poprzez jak najczęstsze używanie tych słów w poprawny sposób, a żeby do tego dojść, należy się z nimi osłuchać. Pomocne mogą być zdobycze współczesnej technologii, która stanowi nieocenione źródło wsparcia w nauce.
Technologia w służbie poprawnej wymowy
W czasach powszechnego dostępu do Internetu łatwiej zyskać biegłość w wymowie angielskich słów, nawet bez kontaktu z native’em. Jeśli nie wiecie, jak poprawnie wyartykułować jakieś słowo, z pomocą przychodzi Google.
Firma wprowadziła do popularnej wyszukiwarki funkcję pomocną w nauce poprawnej angielskiej wymowy. Kiedy wpiszecie w pasku wyszukiwarki “comfortable pronunciation”, Waszym oczom powinna ukazać się ramka z zapisem fonetycznym tego angielskiego słowa wraz z wizualizacją tego, jak podczas wymowy zachowuje się aparat gębowy.
Być może kolejnym krokiem będzie dodanie funkcjonalności, dzięki której wyszukiwarka będzie rozpoznawała również ludzką mowę i wymowę. W ten sposób łatwiej będzie ćwiczyć trudne angielskie słówka.
Funkcja rozpoznawania mowy STT dostępna jest już w kursach SuperMemo. Dzięki niej, ucząc się poprawnej wymowy, od razu otrzymujecie feedback. Nie musicie czekać na lekcje z lektorem. Wystarczy Wam dostęp do smartfona lub innego urządzenia mobilnego. Korzystanie z kursów językowych SuperMemo z funkcją rozpoznawania mowy to też świetna opcja dla osób z dużą barierą językową. Mogą one swobodnie trenować angielską wymowę bez konfrontowania się z oceną ze strony innych osób.
Mobilne kursy językowe, technologia rozpoznawania mowy (trend widoczny, chociażby w rozwoju asystentów głosowych), dostęp do ogromnej ilości materiałów źródłowych w obcych językach, wszystkie te technologiczne udogodnienia, sprawiają, że nauka poprawnej wymowy, jest przystępniejsza niż kiedykolwiek. Warto skorzystać z dostępnych możliwości.